Dlaczego nie esperanto?

Esperanto jest uniwersalnym językiem pomocniczym, z założenia mającym służyć ułatwieniu komunikacji między ludźmi różnych narodów i kultur. Został on stworzony przez urodzonego w Białymstoku lekarza Ludwika Zamenhofa. Doktor Zamenhof po raz pierwszy zaprezentował swój międzynarodowy język w 1887 roku pod pseudonimem „Dr Esperanto” (co znaczy „,mający nadzieję”). Z czasem słowo to przyjęło się jako nazwa samego języka.

Celem Zamenhofa było opracowanie prostego i neutralnego języka służącego do międzynarodowej komunikacji. Jednak w praktyce do tego nie doszło – a językiem uniwersalnie stosowanym na całym świecie stał się współcześnie język angielski.

Mimo, że sceptycy uznają esperanto jedynie za jedną z wielu nieudolnych prób stworzenia języka uniwersalnego, ma ono nieodmiennie szerokie grono zwolenników na całym świecie. Esperanto stale zyskuje popularność. W zależności od źródeł, językiem tym posługuje się od stu tysięcy do dwóch milionów ludzi na całym świecie. A pośród osób mówiących w esperanto jest między innymi sześciu laureatów Nagrody Nobla.

Co ciekawe, według badań amerykańskich internautów, uniwersalny język, którego symbolem jest zielona gwiazdka, stanowi drugi po języku angielskim najczęściej stosowany język w Internecie. W Internecie można też znaleźć duży wybór literatury esperanckiej oraz tłumaczenia największych dzieł literatury światowej na esperanto.

Również wiele rozgłośni radiowych nadaje programy w języku esperanto. Osoby znające ten język mogą posłuchać audycji w Radiu Watykan, Radiu Pekin, Radiu Polonia i innych rozgłośniach. Polskie Radio od ponad 40 lat nadaje programy po esperancku.

Esperanto można też usłyszeć w kościele. Specjalne, międzynarodowe msze odprawiane są w języku esperanto na przykład w Krakowie. Również papież Jan Paweł II oraz jego następca Benedykt XVI pozdrawiają wiernych zgromadzonych na placu św. Piotra między innymi w języku esperanto.

Znajomość języka Zamenhofa przydaje się również tym, którzy chcą tanio zwiedzać świat. Dzięki popularnemu wśród miłośników tego języka programowi Pasporta Servo umożliwiającemu esperantystom oferowanie i korzystanie z bezpłatnych noclegów, wiele osób zwiedziło już za pół darmo spory kawał świata.

Esperanto jest językiem ładnie brzmiącym, mającym logiczną strukturę i bazującym na istniejących językach. Ze względu na prostą i regularną strukturę, daje możliwość szybkiej nauki. Ocenia się, że w porównaniu z innymi językami obcymi, esperanto jest pięcio- do dziesięciokrotnie łatwiejsze.

Esperanto posiada proste reguły gramatyczne i brak w nim wyjątków oraz idiomów. Czasowniki nie podlegają w nim koniugacji. Nie funkcjonują w nim też rodzaje gramatyczne. Liczba mnoga tworzona jest zawsze w ten sam sposób. A antonimy powstają zawsze poprzez dodanie jednego przedrostka. Swobodne zasady składniowe pozwalają osobom pochodzącym z różnych kultur językowych stosować struktury im najbliższe, bez naruszania poprawności gramatycznej esperanto. Słownictwo niemal w całości pochodzi z innymi języków, głównie z łaciny i języków romańskich, w mniejszym stopniu z języków germańskich i słowiańskich oraz greki. Polacy już na początku nauki rozumieją około 20% słów. Jeśli chodzi o wymowę, jest ona zgodna z pisownią, a język jest dźwięczny – głównie dzięki dużemu stosunkowi występowania samogłosek do spółgłosek, podobnie jak w hiszpańskim, włoskim czy angielskim. Akcent zaś pada w nim na przedostatnią sylabę, co Zamenhof zapożyczył z języka polskiego.

Badacze twierdzą też, że znajomość esperanto ułatwia naukę innych języków obcych. Wyliczono, że jeśli ktoś będzie się uczyć najpierw przez sześć miesięcy esperanto, a następnie przez półtora roku języka francuskiego, osiągnie dużo większą efektywność w posługiwaniu się francuskim niż gdyby uczył się tylko tego ostatniego przez ponad dwa lata. Wynika to pewnie z tego, że klarowna gramatyka, proste zasady tworzenia słów i elastyczna składnia ułatwiają późniejsze rozumienie zasad, jakimi rządzą się inne języki.

Na koniec tym, którym spodobała się idea poznania tego uniwersalnego języka proponujemy na dobry początek zapamiętać wyznanie miłości w esperanto, które brzmi: „Mi amas vin!”.

Opublikowano: 22 maja 2011 o 14:45